(2).jpg)
Theo Tổng cục Thống kê, xuất khẩu cà phê của Việt Nam năm 2010 đáng lẽ giảm 2,4% về lượng nhưng tăng 24% về kim ngạch. Trong đó, cà phê Arabica Đà Lạt được đánh giá có chất lượng thơm ngon nhất, được nhiều thị trường khó tính như Mỹ, Nhật Bản và các nước EU đặt hàng.
Tuy nhiên, cũng như các sản phẩm khác của Việt Nam, cà phê thô xuất khẩu hơn 90%. Làm thế nào để có một thương hiệu trên trường quốc tế là một câu hỏi bức thiết.
Chưa phát huy hết thế mạnh của mình
Tại hội thảo “Nghiên cứu dựa trên khoa học để tạo ra hợp tác xã và Hiệp hội Người trồng cà phê Việt Nam” mới đây, cây cà phê được xem như cây công nghiệp chính nhưng mang lại giá trị kinh tế. Nông dân không cao.
Nguyên nhân là do sản xuất còn nhỏ lẻ, chưa có sự kết nối và ứng dụng khoa học công nghệ hiện đại. Theo nghiên cứu của Thạc sĩ Trần Thị Quỳnh Chi, Giám đốc Trung tâm Thông tin IPSARD - Chủ nhiệm Đề án HTX cà phê, hiện có hơn 85% số hộ sản xuất cà phê có diện tích dưới 2 ha. Việc thu hoạch và bảo quản cà phê mang tính tự phát, không quan tâm đến chất lượng. Bao mùa hái quả vẫn xanh non.
Ngoài ra, các phương pháp chế biến còn lạc hậu và thủ công. Hơn 90% cà phê được chế biến theo phương pháp khô và nửa ướt. Quá trình sơ chế còn phân tán, hơn 80% sản lượng được chế biến nhỏ lẻ tại các hộ gia đình, trong đó 50% số hộ không có khu vực sấy và 80% không có máy sấy, phụ thuộc vào thời tiết. So với yêu cầu chất lượng xuất khẩu, công suất sơ chế này chỉ đạt 20%, công đoạn tinh luyện đạt 40%, công nghệ sấy chất lượng cao chỉ đạt 20%.
Nông dân trồng cà phê gần như không thể cải thiện sản xuất do thiếu vốn và khó tiếp cận vốn vay. Các ngân hàng thương mại không muốn cho nông dân vay vì rủi ro cao. Cho đến nay vẫn chưa có bảo hiểm cho cây cà phê và chất lượng của các dịch vụ khuyến nông rất thấp.
.jpg)
Cần sự liên kết
Theo Thạc sĩ Trần Thị Quỳnh Chi, để phát triển cây cà phê chất lượng cao, có thương hiệu trên thị trường thế giới, cần đưa các hộ nông dân sản xuất nhỏ lẻ thành hợp tác xã với quy mô công nghệ sản xuất lớn. Xuất hiện hiện đại và tìm kiếm lối ra cho sản phẩm.
Trung tâm xuất khẩu cạnh tranh và chất lượng hạn chế; Sự thao túng của giới đầu cơ quốc tế do chưa hình thành được hệ thống chế biến, tiêu thụ, xuất khẩu chuyên nghiệp ... là những yếu tố khiến giá cà phê Việt Nam liên tục ở mức thấp...
Do đó, HTX sẽ cung cấp cho xã viên các dịch vụ rang gia công cà phê, gia công, kho bãi, hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm, cung cấp hàng tiêu dùng, tín dụng lãi suất thấp và các dịch vụ ngân hàng bảo hiểm cây trồng như lương hưu của thành viên. Với việc tham gia hợp tác xã, nông dân tránh được tình trạng ép giá từ thương lái. Việc kiểm soát chất lượng cũng sẽ tốt hơn.
Ông Lương Văn Tự, Chủ tịch Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam cũng nhấn mạnh việc liên kết giữa HTX với doanh nghiệp là một mô hình sáng tạo, vừa cho phép tháo gỡ những khó khăn của HTX về mặt vốn và dịch vụ, đồng thời. giải quyết khó khăn của các công ty về thiếu nguyên liệu.
Hiện Tổng công ty Cà phê Việt Nam đã xây dựng chiến lược quy hoạch phát triển đến năm 2020. Theo đó, việc ưu tiên đầu tư vào lĩnh vực chế biến cà phê nhân xuất khẩu, cà phê hòa tan chất lượng cao, đẩy mạnh chương trình khuyến mãi. Nhãn hiệu; chú trọng phát triển vùng nguyên liệu với 20.000 ha cà phê nhân cao sản, năng suất được tái canh.
Tỉnh Đắk Lắk - “thủ phủ cà phê” - cũng tổ chức nhiều chương trình giới thiệu tính năng trồng cà phê quy mô lớn nhằm quảng bá thương hiệu cà phê Việt Nam. Năm 2011, thông điệp “thủ phủ cà phê” được gửi đến những người yêu cà phê trên toàn thế giới là: “Ngoại giao xanh - ngoại giao cà phê”.
